ÇOCUKLARDAKİ KORKULAR
Çocuklarda korku; görünen ve görünmeyen olaylar
karşında gösterdikleri doğal tepkiler olarak tanımlanabilir. Korkular bir nesne,
bir kişi veya olaylara bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Kısa süreli
çocukluk korkuları çocuğun günlük deneyiminden kaynaklanır ve hayal güçleri çok
geniş olduğu için korkularının çoğalmasına neden olabilmektedir. Özellikle günümüzde
çocuklarımızın şiddet içerikli televizyon veya bilgisayar oyunlarına maruz
kalmaları korku duygularını arttırabilmektedir.
Çocuklarda korku duygusu gelişimsel dönemlere göre ne gibi farklılıklar
gösterir?
Çocuk çevresini tanıdıkça, beden gücü ve zihinsel
yetenekleri geliştikçe korkuları azalır. Bebek için gürültüler, alışılmamış bir
nesne, yabancı bir yüz korkutucu olabilir. Bebek acıkma, susama, altının
ıslanması gibi kendi içinden gelen nedenlerle de korku tepkisi gösterebilir.
Yabancılardan korkma ve asıl bakımı sağlayan kişiden ayrılma korkusu,
çocuklarda aşağı yukarı dokuz aylıkken ortaya çıkar. Doğal olarak, gerçek yaş
ve korkunun ölçüsü çocuktan çocuğa biraz farklılık gösterir. Ancak, tüm
çocuklar bu korkuları yaşar ve benzer dönemlerde böyle korkuları gösterirler.
Çocuklar büyüdükçe, diğer doğal korkular da görülür. Örneğin küçük çocuklar
yabancılardan korkmaya başlamalarıyla birlikte annelerinden ayrılma korkusu
geliştirirler. Bir süre sonra da çocukların çoğu karanlıktan korkmaya başlar.
Küçük çocukların pek çoğu odalarında canavar olduğunu düşler.
İki-üç yaş çocukları yüksek seslerden, elektrik
süpürgesinden, gök gürültüsünden korkabilirler. Üç-dört yaşlarında bunlara
karanlık, dilenci, hırsız, polis v.b. korkular eklenir. Bu yaşlarda anne
babadan ayrılmak da korku yaratır, çocuğun panik olmasına neden olabilir. Dört
yaşından sonra çocukların korkularında azalma ve somutlaşma görülür. Çocuk
köpekten, düşüp yaralanmaktan korkabilir. Altı yaşında çocuğun korkularında
artma görülür. Hayalet, cadı, yangın, hırsız v.b. Karyolanın altında biri var
diyerek odalarında yatmak istemeyebilirler. İzledikleri filmlerin çok etkisinde
kalırlar. Bu yaşlardan sonra genellikle korkularda azalma görülür. Bazen anne
babalar ya da akrabalar, bakıcılar korkutmayı disiplin aracı olarak
kullanırlar. Bunun sonucunda çeşitli korkular gelişir. Örneğin yemeğini yemeyen
çocuğa iğneci geliyor, öcü geliyor gibi şeyler söylerler. Bir diğer korkuyu
öğrenme yolu da model almadır. Anne, böcekten köpekten korkuyorsa bunu
gözlemleyen çocuğun da bunlardan korkması olasıdır.
Anne babalar
çocuklarına nasıl yardımcı olabilirler?
1. Çocuğunuzu korktuğu şeyleri anlatması için teşvik edin.
Resimden yararlanabilirsiniz. Korkularını çizmesine sonra da anlatmasına
yardımcı olabilirsiniz. Çocuğunuzun duygularını kabul ettikten ve paylaşmasına
olanak verdikten sonra en önemli adım onu anladığınızı belirtmektir. Ona
duygularını geri yansıtabilirsiniz "sen karanlıktan korkuyorsun"
gibi. Ona güven vermelisiniz, "ben ve baban hep senin yanında olacağız ve
sana destek vereceğiz" gibi.
2. Çocuğunuzla korkularıyla
baş edebilmesinin en iyi yolunun onlardan kaçmamak ve mücadele etmek olduğunu
konuşabilirsiniz.
3. Korktuğu şey hakkında çocuğunuzu bilgilendirebilirsiniz.
4. Çocuğunuzun korkmasının doğal olduğunu ve geçeceğini ona
anlatabilirsiniz. Bunun için kendinizden veya başkalarından örnek
verebilirsiniz. "Bu korkuyu hisseden yalnızca sen değilsin, bir sürü çocuk
senin yaşında korkar, zamanla geçer." "Ben de senin yaşındayken
karanlıktan korkuyordum, sonra biraz daha büyüdüm ve korkum geçti." gibi.
Son olarak
UNUTMAYALIM Kİ !!!
Çocukluk döneminde
görülen korkuların çoğu geçicidir. Çocuk korkularına karşı sabırlı olmalı ve
onları anlamaya çalışmalıdır. Çocuk korkularından dolayı küçümsenmemeli ve alay
edilmemelidir.
YAPA CİNNAH ÇOCUK KULÜBÜ
ÖĞRETMENİ
DAMLA ÖZKAN J
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder